Diagnoza poziomu poszczególnych zdolności motorycznych

Na przestrzeni wielu lat, w obszernej literaturze przedmiotu, spotykamy liczne prace dotyczące próby oceny sprawności fizycznej. Dotyczyły one zawodników, jak również osób nietrenujących. Badaniami objęto dzieci, młodzież oraz dorosłych. Przez wiele lat teoretycy i praktycy sportu próbowali zgłębić wiedzę na temat motoryki człowieka. Powstało dużo prac naukowych. Wyniki badań, z różnym skutkiem, próbowano aplikować do praktyki sportowej.

Motoryka jest jednym z podstawowych determinantów rezultatu sportowego. W jej skład wchodzą następujące zdolności motoryczne:

1. siła,
2. szybkość,
3. wytrzymałość,
4. skoczność,
5. gibkość,
6. koordynacja ruchowa.

Należy podkreślić, iż wymienione powyżej zdolności motoryczne często funkcjonują współzależnie ze sobą i z innymi czynnikami warunkującymi rezultat sportowy w danej dyscyplinie sportu czy konkurencji sportowej.

Stosowanie różnych prób (testów) jest niezbędną formą badania i monitorowania poziomu motoryki człowieka. W samym założeniu opiera się ono na testowaniu zdolności motorycznych, w prosty i dostępny sposób.

Każdy test powinien spełniać następujące warunki.

1. Obiektywizm – ocena powinna być autonomiczna i wolna od subiektywizmu. Wymóg ten ma gwarantować uzyskanie jednorodnych wyników w próbach prowadzonych przez różne osoby.
2. Trafność – oznacza zgodność treści, które test mierzy z tym, co ma w założeniu mierzyć.
3. Rzetelność – informuje o stabilności wyników badań realizowanych przez tę samą osobę, w określonych odstępach czasu.
4. Standaryzacja – sposób wykonania każdego testu winien być zawsze określony dokładną instrukcją, niepozostawiającą żadnych wątpliwości odnośnie interpretacji warunków jego przebiegu.
5. Normalizacja – pozwala na łatwą interpretację wyników tak, aby badany mógł dowiedzieć się, jaki prezentuje poziom sprawności fizycznej.

Testy służą kontrolowaniu zmian spowodowanych ćwiczeniami fizycznymi. Kontrola służy przede wszystkim postawieniu diagnozy, rozbudzeniu świadomości, rozwijaniu pozytywnej postawy wobec ciała oraz powinna ułatwiać projektowanie dalszej pracy. Odpowiednie ćwiczenia można wykonywać wtedy, gdy wskazania będą oparte o znajomość indywidualnych potrzeb ćwiczacego. Poznanie zaś stopnia przygotowania ustroju do wykonywania wysiłków w oparciu o wyniki testów ułatwia projektowanie dalszej pracy łącznie ze wstępnym ustaleniem intensywności i objętości ćwiczeń.

Testy stwarzając szansę w miarę obiektywnej oceny poziomu sprawności fizycznej, ułatwiają dobieranie grup ćwiczących w zależności od poziomu usprawnienia tych grup i konstruowanie dla nich odpowiednich programów usprawnienia.
Wyniki testów mogą być zachętą do świadomego sterowania poziomem swojej sprawności, motywacją do jej poprawiania lub podtrzymywania stając się tym samym doskonałym środkiem wychowawczym.

Przykładowe metody oceny sprawności fizycznej (motorycznej):

1. Test Sprawności Fizycznej Zdzisława Chromińskiego [1]
2. Indeks Sprawności Fizycznej Krzysztofa Zuchory [2]
3. Europejski Test Sprawności Fizycznej "Eurofit" [3]
4. Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej MTSF [4]
5. Test sprawności ogólnej INKF [5]
6. Test Coopera [6]
7. Próba Ruffiera [7]

Zapraszam do obejrzenia prezentacji multimedialnej "Co to jest diagnoza sprawności fizycznej [8]".

Możesz również szybko sprawdzić swoją formę [9] za pomocą prostego testu, który pozwoli określić Twoje mocne i słabe strony.